مشاهیر بروجرد
پیش بینی وضع هوا
مردم‌شناسی
جمعیت
شهر بروجرد در سال ۱۳۸۵ جمعیتی برابر با ۲۲۹٬۵۴۱ نفر داشته‌است. از این میزان، ۱۱۴٫۸۸۴ نفر مرد و بقیه زن بوده‌اند که تعداد مردان و زنان تقریباً مساوی است. تعداد خانوارهای این شهر در همین سال ۵۹٫۴۳۱ خانواده بوده‌است.. جمعیت این شهر در سالهای ۱۳۶۵، ۱۳۷۰ و ۱۳۷۵ به ترتیب ۱۸۶، ۲۰۱ و ۲۱۷هزار نفر بوده‌است .
زبان و گویش
دریاچه و تپه چغا
نوشتار اصلی: گویش بروجردی
گویش بروجردی یکی از گویش‌های گروه لرستانی زبان لری است که مردم بروجرد و نواحی اطراف آن با آن گفتگو می‌کنند. این گویش با اندکی تفاوت لهجه در میان مردم شهرستان‌های تویسرکان و نهاوند نیز رواج دارد. لغت‌نامه دهخدا زبان ساکنان شهرستان بروجرد را فارسی لری دانسته و دانشنامه جهان اسلام نیز گویش مردم بروجرد را لری با گویش بروجردی عنوان کرده است.
دین و مذهب [ویرایش]
اکثر مردم شهر بروجرد شیعه دوازده امامی هستند. همچنین عده کمی ارمنی و یهودی در این شهر سکونت داشته‌اند.جمعیت کلیمی‌های شهر بروجرد در سال ۱۳۷۵، ۵۳ نفر بود. قبلا جمعیت یهودیان بروجرد بیشتر از این بوده و در یکی از محلات بروجرد دارای یک مدرسه و یک کنیسه و یک راسته بازار بودند.
مشاهیر
بروجرد به سبب فرهیختگانی که در خود پرورش داده به نام دیار فرزانگان شهرت پیدا کرده است.. از جمله مشاهیر بروجرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
همچنین ببینید: رده: اهالی بروجرد
آیت الله العظمی بروجردی:از مراجع تقلید بزرگ شیعه در ایران و جهان در سده چهاردهم هجری قمری
مهرداد اوستا(محمدرضا رحمانی):نویسنده و شاعر معاصر ادبیات فارسی[
عبدالحسین زرین‌کوب:ادیب، تاریخ‌نگار و منتقد ادبی برجسته در ایران معاصر
سید جعفر شهیدی:رئیس موسسه لغت‌نامه دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی، استاد تمام دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و از پژوهشگران برجسته زبان و ادبیات فارسی، فقه و تاریخ اسلام.
علامه بحرالعلوم:از علمای دینی و فقیهان شیعه در قرن دوازدهم و سیزدهم هجری
جعفر خرسندی: شاعر و موسیقیدان معاصر
محمد بروجردی(شهید بروجردی):از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شرکت کننده در جنگ ایران و عراق
صامت بروجردی:از شاعران مذهبی و مدیحه سرایان قرن سیزدهم و چهاردهم ایران
لوریس چکناواریان: آهنگ ساز و رهبر ارکستر ایرانی
از قرن سوم هجری نام تعدادی از محدثین و راویان با عنوان بروجردی و بعدها با عنوان رازانی (منسوب به محله رازان در شهر بروجرد) به چشم می خورد. از میان اینان می توان به خطیب بروجردی از واعظان دوره خلفای عباسی (متوفی ۳۸۶ در بغداد)، برادران ابونصر حامد و ابوالمجد صالح رازانی (ق ششم)، ابوالفتح عبدالواحد متوفی ۵۴۶ قمری در بروجرد، شیخ محمدجعفراهل کمره بروجرد در دوره صفوی، شیذله فرزند عزیزبن جبلی بروجردی متوفی ۴۹۴ هجری و حسام الدین حروفی روحانی حروفیه اشاره کرد. در دوران صفویه عده ای از سادات طباطبایی اصفهان به بروجرد مهاجرت کردند و بعدها فقها و عالمان دینی زیادی از بازماندگان اینان در بروجرد متولد شدند به گونه ای که به مدت سه سده (قرن دوازده، سیزده و چهارده هجری)، بروجرد به یکی از قطب های تعلیمات اسلامی و شیعی تبدیل شد و عده زیادی از روحانیون از سایر نقاط ایران برای فراگیری علوم دینی ساکن بروجرد شدند. از روحانیان بروجرد طی سه قرن گذشته می توان به اینها اشاره کرد: اسدالله حجه الاسلام مجتهد متوفی ۱۲۷۱ هجری، اسماعیل فقیه الواعظ العارف قرن ۱۲ هجری، محمدرحیم فقیه و نویسنده و متولی آستان قدس رضوی،آیت الله سید محسن شریعتمداری متوفی پنجم بهمن ماه ۱۳۴۴ شمسی، مرتضی، سید فقیه و پدر علامه بحرالعلوم، نقی، ملا نویسنده عین البکاء در دوره زندیه.
آداب و رسوم
نوشتار اصلی: گل‌مالی
مراسم سوگواری واقعه کربلا در بروجرد از تنوع و گستردگی زیادی برخوردار است. آئین سقاخانه که با عنوان قلیچ هم شناخته می‌شود یکی از شاخص ترین مراسم دهه اول محرم است که در آن برخی از خانواده‌های بروجردی بخش عمده‌ای از خانه خود را با پارچه، چراغ و تصاویر مذهبی، سیاه پوش می‌کنند و شب هنگام با گشودن درب و روشن کردن چراغ و نصب پرچم بر سر در منزل، به پذیرایی از میهمانان عزادار می‌پردازند
خَرّه گیری از دیگر مراسم عزاداری محرم است. صبح عاشورا در محل تجمع هر یک از دسته‌های عزادار، دیگ‌های مسی برای جوشاندن گِل و آماده سازی خَرّه تدارک دیده می‌شود. عزاداران قدری از خَرّه را به لباس، ریش، مو و گونه خود می‌مالند. دسته‌های عزادار از ابتدای صبح در کوچه و خیابان‌ها روانه مجالس عزاداری می‌شوند و در هر مجلس سینه زنی می‌کنند. به نوشته کتاب «تذکره حسین حزین»، گل گیرندگان که به آنها خَرّه گیر گفته می‌شود به طور عمده پیرمردان و سالمندان بوده‌اند که در دسته‌های سینه زنی در جلوی هیات قرار می‌گرفته‌اند و خره گیران بی ریاترین سینه زنان بوده‌اند. . چهل منبر، شبیه خوانی، تعزیه دو طفلان مسلم، کتل گیری، قمه زنی، سینه زنی، زنجیرزنی، روضه خوانی و شام غریبان از دیگر مراسم گذشته و حال عزاداری حسین بن علی در محرم و صفر در بروجرد به شمار می‌آیند.
جمعیت
شهر بروجرد در سال ۱۳۸۵ جمعیتی برابر با ۲۲۹٬۵۴۱ نفر داشته‌است. از این میزان، ۱۱۴٫۸۸۴ نفر مرد و بقیه زن بوده‌اند که تعداد مردان و زنان تقریباً مساوی است. تعداد خانوارهای این شهر در همین سال ۵۹٫۴۳۱ خانواده بوده‌است.. جمعیت این شهر در سالهای ۱۳۶۵، ۱۳۷۰ و ۱۳۷۵ به ترتیب ۱۸۶، ۲۰۱ و ۲۱۷هزار نفر بوده‌است .
زبان و گویش
دریاچه و تپه چغا
نوشتار اصلی: گویش بروجردی
گویش بروجردی یکی از گویش‌های گروه لرستانی زبان لری است که مردم بروجرد و نواحی اطراف آن با آن گفتگو می‌کنند. این گویش با اندکی تفاوت لهجه در میان مردم شهرستان‌های تویسرکان و نهاوند نیز رواج دارد. لغت‌نامه دهخدا زبان ساکنان شهرستان بروجرد را فارسی لری دانسته و دانشنامه جهان اسلام نیز گویش مردم بروجرد را لری با گویش بروجردی عنوان کرده است.
دین و مذهب [ویرایش]
اکثر مردم شهر بروجرد شیعه دوازده امامی هستند. همچنین عده کمی ارمنی و یهودی در این شهر سکونت داشته‌اند.جمعیت کلیمی‌های شهر بروجرد در سال ۱۳۷۵، ۵۳ نفر بود. قبلا جمعیت یهودیان بروجرد بیشتر از این بوده و در یکی از محلات بروجرد دارای یک مدرسه و یک کنیسه و یک راسته بازار بودند.
مشاهیر
بروجرد به سبب فرهیختگانی که در خود پرورش داده به نام دیار فرزانگان شهرت پیدا کرده است.. از جمله مشاهیر بروجرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
همچنین ببینید: رده: اهالی بروجرد
آیت الله العظمی بروجردی:از مراجع تقلید بزرگ شیعه در ایران و جهان در سده چهاردهم هجری قمری
مهرداد اوستا(محمدرضا رحمانی):نویسنده و شاعر معاصر ادبیات فارسی[
عبدالحسین زرین‌کوب:ادیب، تاریخ‌نگار و منتقد ادبی برجسته در ایران معاصر
سید جعفر شهیدی:رئیس موسسه لغت‌نامه دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی، استاد تمام دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و از پژوهشگران برجسته زبان و ادبیات فارسی، فقه و تاریخ اسلام.
علامه بحرالعلوم:از علمای دینی و فقیهان شیعه در قرن دوازدهم و سیزدهم هجری
جعفر خرسندی: شاعر و موسیقیدان معاصر
محمد بروجردی(شهید بروجردی):از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شرکت کننده در جنگ ایران و عراق
صامت بروجردی:از شاعران مذهبی و مدیحه سرایان قرن سیزدهم و چهاردهم ایران
لوریس چکناواریان: آهنگ ساز و رهبر ارکستر ایرانی
از قرن سوم هجری نام تعدادی از محدثین و راویان با عنوان بروجردی و بعدها با عنوان رازانی (منسوب به محله رازان در شهر بروجرد) به چشم می خورد. از میان اینان می توان به خطیب بروجردی از واعظان دوره خلفای عباسی (متوفی ۳۸۶ در بغداد)، برادران ابونصر حامد و ابوالمجد صالح رازانی (ق ششم)، ابوالفتح عبدالواحد متوفی ۵۴۶ قمری در بروجرد، شیخ محمدجعفراهل کمره بروجرد در دوره صفوی، شیذله فرزند عزیزبن جبلی بروجردی متوفی ۴۹۴ هجری و حسام الدین حروفی روحانی حروفیه اشاره کرد. در دوران صفویه عده ای از سادات طباطبایی اصفهان به بروجرد مهاجرت کردند و بعدها فقها و عالمان دینی زیادی از بازماندگان اینان در بروجرد متولد شدند به گونه ای که به مدت سه سده (قرن دوازده، سیزده و چهارده هجری)، بروجرد به یکی از قطب های تعلیمات اسلامی و شیعی تبدیل شد و عده زیادی از روحانیون از سایر نقاط ایران برای فراگیری علوم دینی ساکن بروجرد شدند. از روحانیان بروجرد طی سه قرن گذشته می توان به اینها اشاره کرد: اسدالله حجه الاسلام مجتهد متوفی ۱۲۷۱ هجری، اسماعیل فقیه الواعظ العارف قرن ۱۲ هجری، محمدرحیم فقیه و نویسنده و متولی آستان قدس رضوی،آیت الله سید محسن شریعتمداری متوفی پنجم بهمن ماه ۱۳۴۴ شمسی، مرتضی، سید فقیه و پدر علامه بحرالعلوم، نقی، ملا نویسنده عین البکاء در دوره زندیه.
آداب و رسوم
نوشتار اصلی: گل‌مالی
مراسم سوگواری واقعه کربلا در بروجرد از تنوع و گستردگی زیادی برخوردار است. آئین سقاخانه که با عنوان قلیچ هم شناخته می‌شود یکی از شاخص ترین مراسم دهه اول محرم است که در آن برخی از خانواده‌های بروجردی بخش عمده‌ای از خانه خود را با پارچه، چراغ و تصاویر مذهبی، سیاه پوش می‌کنند و شب هنگام با گشودن درب و روشن کردن چراغ و نصب پرچم بر سر در منزل، به پذیرایی از میهمانان عزادار می‌پردازند
خَرّه گیری از دیگر مراسم عزاداری محرم است. صبح عاشورا در محل تجمع هر یک از دسته‌های عزادار، دیگ‌های مسی برای جوشاندن گِل و آماده سازی خَرّه تدارک دیده می‌شود. عزاداران قدری از خَرّه را به لباس، ریش، مو و گونه خود می‌مالند. دسته‌های عزادار از ابتدای صبح در کوچه و خیابان‌ها روانه مجالس عزاداری می‌شوند و در هر مجلس سینه زنی می‌کنند. به نوشته کتاب «تذکره حسین حزین»، گل گیرندگان که به آنها خَرّه گیر گفته می‌شود به طور عمده پیرمردان و سالمندان بوده‌اند که در دسته‌های سینه زنی در جلوی هیات قرار می‌گرفته‌اند و خره گیران بی ریاترین سینه زنان بوده‌اند. . چهل منبر، شبیه خوانی، تعزیه دو طفلان مسلم، کتل گیری، قمه زنی، سینه زنی، زنجیرزنی، روضه خوانی و شام غریبان از دیگر مراسم گذشته و حال عزاداری حسین بن علی در محرم و صفر در بروجرد به شمار می‌آیند.
جهث مشارکت در تکمیل بانک اطلاعاتی شهر بروجرد عضو سایت شوید
این کار جهت اطمینان از صحت اطلاعات وارد شده میباشد.
اطلاعات دیگر از بروجرد
اطلاعات عمومی استان لرستان
اطلاعات عمومی سایر نقاط ایران
آخرین ویرایش مختصات توسط: ♥امین♥