صنایع دستی و سوغات حاجی‌آباد

جاجیم : جاجیم نوعی بافته داری است که بر روی داراهای افقی و روی زمین بافته می­شود. مواد اولیه جاجیم بافی شامل: نخ، پشم، مو و کامواهای رنگی می­باشد. قریب به 35 الی 40 سال است که بافت این محصول دیگر رواج گذشته خود را از دست داده است و اکثر جاجیم­بافان به بافت دیگر محصولات می­پردازند .
چادرشب­بافی در حاجی آباد با قدمت 300 ساله در روستاهای سیروئیه، جائین و شمیل رایج بوده است. قبلاً شغل اصلی و محل درآمد اهالی روستاهای مذکور چادرشب­بافی و بافت پارچه­های سنتی بوده است به گونه­ای که تمامی سکنه به غیر از کودکان زیر 12 سال به این حرفه مشغول بودند. دستگاه چادرشب­بافی در این روستاها شبیه چادرشب­بافی میناب و قشم بوده است و روش بافت نیز تفاوت چندانی نداشته است. تنها تفاوت در این بوده که در روستاهای مذکور از مرحله کشت پنبه تا تهیه نخل موردنیاز این کار، تماماً توسط زنان صورت می­گرفته است. در منطقه حاجی­آباد بافت دونوع چادرشب­بافی متداول بوده است. یک نوع که به چادر سفید و یا چادر دوخط معروف بوده است و ابعاد 8 متری داشته و دوخط آبی در دوطرف آن اجرا می­شده است. و نوع دیگر چادر نصفه نامیده می­شده است که نیمی از چله­های آن آبی و سفید بوده و یک خط آبی و یک خط سفید هم بر روی چادر اجرا می­شده است. در 25 الی 30 سال گذشته قیمت چادرهای دوخط حدود 25 تومان بوده که جهت فروش به بخش فارغان و بندرعباس نیز ارسال می­شده است .
به گفته یکی از چادرشب­بافان قدیمی به نام استاد سالاری پس از اینکه تلمبه­های آب به روستاهای منطقه راه پیدا کرد و کشاورزی با تأمين آب رونق بیشتر یافت، اهالی روستاهای مذکور دیگر به کار پردردسر چادر شب بافی نپرداختند و این حرفه از رونق افتاد .

سفره : از دیگر انواع بافته­های داری که در گذشته در منطقه حاجی­آباد رواج زیادی داشته است سفره می­باشد که عشایر و روستائیان از آن به هنگام پخت نان جهت نگهداری خمیر و چانه استفاده می­کردند. در حال حاضر نیز در خانه­ها و چادرهای و چادرهای روستایی که هنوز پخت نان محلی متداول است این نوع بافته همچنان جایگاه خود را در بین وسایل نان پختن حفظ کرده است. ابعاد سفره معمولاً 5/1*5/1 متر بوده است. مواداولیه مورد مصرف در بافت نخ، و در بعضی مواقع مو می­باشد .

دوکارتن : نوعی بافته داری کیسه مانند است که نظر فرم، طرح و رنگ مشابه کشکدان می­باشد ولی در اندازة بزرگتر (حدود 60*30 سانتیمتر) بافته می­شود. نحوه بافت آن مشابه بافت گلیم ساده با نقش برجسته و یا گلیم شیریکی پیچ می­باشد. در گذشته دو کارتن محل نگهداری وسایل قالیبافی و پشم چینی و بطور کلی ابزار آلات بوده است .

نوعی دیگر از بافته­های داری است که در ابعاد 100*70 سانتیمتر بافته می­شده است این بافته کیسه­مانند بزرگ از یک طرف ساده بافته می­شده است و قسمت روی آن به روش بافت گلیم شیریکی پیچ و یا قالی اجرا می­شده است. توبره وسیله نگهداری آذوقه و وسایل کوچ عشایر بوده است .
به جز محصولاتی که در بالا به آنها اشاره شد، برخی صنایع نیز در منطقه حاجی­آباد قبلاً وجود داشته­اند، که اکنون دیگر به کلی به فراموشی سپرده شده­اند . ساخت زیورآلات نقره­ای که در روستاهای جائین از توابع شهرستان حاجی­آباد انجام می­شده است از جمله این صنایع می­باشد. به نقل از اهالی این روستا که در 50 کیلومتری حاجی­آباد واقع است تا دوره احمدیه شاه قاجار و رضاشاه افرادی بودند که به ساخت زیورآلاتی از نقره و فیروزه می­پرداخته­اند. بعضی از این صنعتگران بعنوان شغل اصلی و بعضی در کنار حرفه اصلی خود به این کار مبادرت می­نمودند و با استفاده از قالب­های ساده فلزی و کوره­های کوچک گلی که خود درست می­کردند به تولید انواعی از زیورآلات زنانه می­پرداختند . زیورآلات مذکور اسامی محلی خاص داشتند که برخی از آنها عبارتند از: توزلفی، زنجیر، هیکل، گردنبند، علوی، خلکی(خلقی)، به مرور زمان تولیدکنندگان اقلام مذکور به دلیل نداشتن خریدار و کم­شدن جمعیت روستاها به مشاغل دیگر روی آوردند و از 35 الی 40 سال گذشته دیگر کسی در این روستا به این کار نپرداخته است.